अनुभवको भुत

एक दिन अचानक पुरानो साथीलाई भेट्न उसको घर गएको थिए | मेरो एकदम मिल्ने तर निकै भएको थियो नभेटेको उसलाई | उसको स्वभाव अलिक चन्चले खालको, जहिले नि हासिखुसी रमाइलो गर्ने खालको थियो |
म उसको घर पुग्दा ऊ आफ्नो कोठामा मोबाइल खेलाउदै बसिरहेको थियो | म गएपछि के छ, सन्चो बिसन्चोको बारेमा सोध खोज भयो | हामी दुईबीच नयाँ नौलो घटनाक्रमको बारेमा सोधपुछ भयो |
तर, मलाई यस्तो लाग्यो कि उसमा केही गडबडी भएको छ | किनकि ऊ पहिले जस्तो थिएन, ऊ एकदम निराश मुद्रामा थियो | यस्तो निराश अवस्थामा उसलाई मैले यत्रो संगत गर्दा पहिलो पटक भेटेको थिए |
ओहो ! यस्तो अबस्थामा उसलाई भेट्दा आश्चर्यचकित भए म | उसलाई कही न कही भएको होला भनि मैले भने,”के भयो ह ? केटा |
उसले भन्यो “ कही पनि भएको छैन यार, कस्तो बोरिङ् भैरहको छ |” त्यति हो |

“तर कही न कही त भएको छ तलाई “ के भो भन न यार | उसले फेरी अन्य कुराहरु निकालेर मलाई टार्न खोज्यो |

सधै हासी खुसि रहने, उसले प्राय जोक्स र चुटकिला, कमिडी गर्न मन पराउने व्यक्ति यस्तो अवस्थामा छ | मेरो दिमागमा झट्ट यौटा कुरा को याद आयो “यसलाई यसको केटि साथीले पकै धोका दियो होला “ |

भनि सम्झाउन बुझाउन खोजे त्यो पनि हैन भन्छ | म अचम्ममा परे | के भयो होला त यस्लाई ?

ओहो ! पछि पो थाहा भयो कि यस्लाई त अन्य  केहि भएको रहह्येनाछ मात्र लागेको रहेछ एस्तो खालको  डरलाग्दो भुत | त्यो भुत को नाम हो ‘अनुभवको भुत’ यानकी Experience भुत........
सबै कुरा बुज्दै जादा थाहा भयो कि ‘ एक अफिसमा जागिर खान भनेर गएको रहेछ | सबै राम्रै गरेछ | अनि अन्तरबार्ता सुरु भएछ |
..........तर भित्र ‘बोस’ अर्थात् मेनेजरले भनेछ | “ you can do it but you have no any experience “ so we are sorry  for that .  ( तपाई गर्न सक्नुहुन्छ तर तपाईसग कुनै काम गरेको अनुभव छैन, त्यसका लागि हामी माफी चाहन्छौ |)

अनि त ........... उसलाई लागेन त अनुभबको भुत | त्यै कारण पो उ निराश रहेछ  | किनकि उ अहिले पढाई कै सिलसिलामा थियो | पहिलो पटक जागिरको सिलसिलामा गएको थियो, त्यो भन्दा अगाडी ऊ संग त्यस्तो  कुनै अनुभव थिएन |

‘मलाई त उसको यस कुराले खासै असर गरेन किनकि मलाई यस्ता ‘अनुभवका भूतले’ निकै समतिसकेको थियो |
साच्चै , यो अनुभवको भुत लागेका मानिसहरु थुप्रै होलान हाम्रो नेपालमा | यो अनुभवको भुत साहै डरलाग्दो रुप लिएर निस्कियो | 

यसले हाम्रो देशमा एस्तो रुपमा जरा गाडेर आयो कि एस्लाई निर्मुल पार्न पुरै नेपाल उखेल्नु पर्छ | यसको यस्तो अवस्था छ कि न यसका लागि उपचार छ न कुनै धामी झाक्री नै छ | यसलाई निर्मुल पार्न नोबेल पुरस्कर बिजेता चिकित्सकहरुले पनि सक्दैन |


के हो ? ‘अनुभवको भुत’ ? हे भगवान यो भुत हरेक गल्लि, भित्ता, पर्खाल, अफिस, पत्रपत्रिका, टिभी, रेडियो, प्राय जता पनि पाइन्छ |

कसरि हुन्छ ? भनेर खोज्दै  आऊनुहुन्छ भने म भन्छु | के तपाईहरु पत्रपत्रिका’ इन्टरनेट रेडियो टिभी आदिमा पाइने विभिन्न बिज्ञापनहरु हेर्नुहुन्छ होलानी ? हो त्यहि पाइन्छ ‘अनुभवका भूत’ | ती बिज्ञापनहरुमा विभिन्न पदका लागि आवश्यकता भनिएको हुन्छ | आवश्यक जनशक्ति त्यस विज्ञापनद्वारा माग गरिएको हुन्छ | आकर्षक तलबको व्यवस्था गरिएको हुछ | तर, त्यहाँ के लेखिएको हुन्छ थाहा छ ?
 त्यहाँ लेखीएको हुन्छ “यस पदका लागि एक देखि दुई वर्षसम्म अनुभव भएको हुनुपर्नेछ | आएन त फेरी यो अनुभव  को भुत ?

आगाडी पछाडी .... दया, बाया उफ | जताततै यस भूतले सताई रहेको हुन्छ | यदी कुनै पनि जागिर खान गयो भने त्यहाँ भुत हुन्छ |
कुनै व्यक्ति मोटरसाइकल चलाउन भर्खर सिक्दैछ भने यदी ऊ चोक सम्म गयो भने ट्राफिक पुलिस आएर त्यहि अनुभव भएको लाइसेन्स माग्छ | यदी त्यता नजाऊ त बाइक चलाउन सिकिदैन अनि अनुभव भएको लाइसेन्स पाउन सकिदैन |
 .....भनेपछि यस भनेपछि भूतले  कतिलाई समाउने हो त ?

हाम्रो नेपालमा अब यस्तो समस्या आऊछ कि कुनै पनि युवा तथा युवतीहरुको बिवाह हुन सक्दैन  किन ? न तपाईहरुलाई थाहै छ यहाँ हरेक कुरा गर्न अनुभव आवश्यक हुन्छ | उनिहरुसंग त्यही अनुभव भएको बिवाह भएको लाइसेन्स हुदैन त कसरि हुन्छ त उसको बिवाह ......... |

यो देशमा हरेक कार्य गर्न अनुभव आवश्यकता पर्छ  | त्यसकालागि अनुभव गर्ने ठाउँ पाउदैनन्  युवा तथा पछिल्ला पुस्ताहरुले........ | ........अनुभव भएकाहरु धमाधम सकिन्छन अनि के हुन्छ ?

कुनै व्यक्तिहरु भुइँफुटुवा हुदैन | हरेक व्यक्तिको पछिलो कार्य नै उसको अनुभव हो | सबै व्यक्तिले त्यस कार्य सम्बन्धि अनुभव भएको हुदैन | तर ती व्यक्तिहरुलाई थाहा हुदिन कि कुनै पनि कार्य पहिलो पटक गर्न जाँदैन भने उसलाई कसरी अनुभव को लाइसेन्स  प्राप्त हुन्छ | त्यो काम गर्न उसलाई दिइदैन भने उसले कसरि हासिल गर्न सक्छ अनुभव |

कुनै पनि अफिस अथवा कुनै पनि क्षेत्रमा एउटा पद खाली हुन्छ | त्यहाका अनुभवि व्यक्ति अबकास लिन्छ |

त्यस ठाउँमा पद पूर्ति गर्न आवश्यक पर्छ | तर..... अनुभव मागीन्छ र सबै त्यहि बिषयसम्बन्धि अनुभव भएका व्यक्तिहरु पाउन पनि सक्दैनन् |
गैर अनुभवी व्यक्तिहरुलाई पनि मौका दिनुपर्यो नि ? यदी सबै अनुभवी खोज्यों भने के हुन्छ ? सबै पद रितै हुन्छ | हाम्रो देश अनुभवबिहिन छ तर दक्ष, काम गर्न सक्ने युवायुवती धेरै छन्  | उनीहरु बेरोजगार छन, किन त्यस्ता दक्षजनशक्ति वेरोजगार भए त ?

कारण छ – त्यही अनुभवको भुतको लाइसेन्स नभएर |
त्यो लाइसेन्स पाउन के गर्नु पर्छ ? तपाइलाई थाहा छ ? पुन त्यहि अनुभवको भुत खोज्नु पर्छ | अनि फेरी सुरु हुन्छ त्यही ......त्यो ...’अनुभवको भुत’ |

र .... अन्त्यमा आमाको कोखमा  हुनुभएका जतिपनि महानुभावहरु हुनुहुन्छ जो धर्तीमा पाइला राख्न तर्फ लम्किदै हुनुहुन्छ , उनीहरुलाई  के सुझाब छ भने ....... तपाईहरु भुइँफुटुवा भएर आउनुहोला | नत्र !...... सताउला है त्यो भूतले.... |